Şirketlerin pazarlama amaçlı numune gönderimlerinde sadece sevk irsaliyesi yeterli midir, yoksa fatura düzenlenmesi de gerekir mi?
Özellikle pazarlama ağı geniş olan yahut yeni bir pazara giriş yapan firmalarda satışların artırılabilmesi ve ürün tanıtımı gibi amaçlarla yoğun numune gönderimleri olmaktadır. Bu durum numune gönderimlerinde belge düzeninin usule uygun olarak yürütülmesini ayrıca önemli kılmaktadır.
173 Seri No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nin ‘f’ bendinde aşağıdaki düzenlemeye yer verilmiştir.
‘‘Numune üzerine veya tecrübe ve muayene şartıyla satım yapılmak üzere mal sevkiyatı yapılması halinde sevk edilen mallar için sevk irsaliyesi düzenlenmesi zorunludur. Bu tür sevkiyatlarda, malı satıcı taşıyor veya taşıtıyorsa irsaliye satıcı tarafından, alıcı taşıyor veya taşıtıyorsa irsaliye alıcı tarafından düzenlenecektir. Ancak, kabule bağlı olan ve bunun için yazılı bir sözleşme bulunan bu tür satışlarda, fatura düzenlenmesindeki 7 günlük sürenin kabul tarihinden itibaren başlayacağı tabiidir.’’
Keza KDV Genel Uygulama Tebliği’nde de aşağıdaki düzenlemeler yer almaktadır;
“… firmalar halen satışını yaptıkları veya piyasaya yeni çıkardıkları bir ürünün tanıtımını sağlamak amacıyla numune mallar üretmekte ve bu malları da ayrıca bir bedel tahsil etmeksizin vermektedir. Ana malın bütün özelliklerini taşımakla birlikte, satışa konu edilmeyecek bir miktarla sınırlı olan ve üzerinde ‘‘Numunedir, parayla satılmaz, vb.’’ ibareleri taşıyan bu mallar da işletmede tüketilmemekle birlikte ayni pazarlama gideri özelliği taşıdığından, bu malların bedel alınmaksızın teslimi KDV hesaplanmasını gerektirmez.”
Bu açıklamalar çerçevesinde numune olarak teslim edilen malların;
- Ticari teamüllere uygun nitelikte ve miktarda olması,
- Ayrıca bir satışa konu olmayacak şekilde verilmesi,
Hallerinde KDV hesaplanmaz.
Bu şartlara ilaveten numune mallar üzerine firmanın unvanı ve para ile satılamayacağı ibareleri yerleştirilmelidir.
Yukarıda yer verdiğimiz mevzuat hükümlerine paralel olarak Eskişehir Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen 03.07.2014 tarihli özelgede;
“…şirketinizin satışlarını arttırmak amacıyla distribütörleriniz ve zincir mağazalara bedelsiz olarak verilen numune ürünleriniz ile ürünlerinizin teşhirinde kullanılan standlar için bu malların numune olduğuna dair şerh düşülmek suretiyle sevk irsaliyesi düzenlenmesi gerekmekte olup, fatura düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır.’’ denilmektedir.
Yukarıda yer alan düzenlemelerden hareketle, pazarlama elemanlarına numune olarak verilen ürünlerin müşterilere tesliminde sevk irsaliyesi (Yukarıda şartlarına yer verildiği biçimde) düzenlenmesi yeterli olup, bu irsaliyelerin ayrıca faturaya bağlanmasına gerek bulunmamaktadır.
Sedat ŞEVKİN
SMMM - BAĞIMSIZ
